Zakład Konserwacji Papieru i Skóry powstał w 1969 roku. Idea jego utworzenia zakiełkowała już wcześniej. W dziele tym uczestniczył prof. Romuald Kowalik, prowadzący ze studentami zajęcia z mikrobiologii w aspekcie konserwatorskim. Działania te kontynuowała od 1965 roku dr Alicja Strzelczyk (późniejszy wieloletni kierownik Zakładu), która swoją dalszą karierę naukową i dydaktyczną związała z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika.
Początkowo działalność dydaktyczną ukierunkowano na kształcenie specjalistów w dziedzinie konserwacji i restauracji zbiorów archiwalnych i bibliotecznych. W tym czasie zajęcia dydaktyczne obejmowały dwie pracownie: introligatorstwa artystycznego, którą prowadził ceniony kierownik introligatorni i drukarni UMK p.Marian Szulc oraz konserwatorską, prowadzoną przez dr Marię Froehlich (do 1975 roku), która odbyła staż u prof. Tadeusza Tuszewskiego na ASP w Warszawie. Pierwszą asystentką ze specjalnością konserwacji papieru i skóry była Halina Rosa.

W późniejszych latach systematycznie poszerzano zakres działalności Zakładu o zagadnienia związane z konserwacją innych zabytkowych obiektów z papieru i skóry, takich jak: grafiki czarno-białe i kolorowe, akwarele, pastele, rysunki, oleodruki, plakaty, malarstwo na zwojach papierowych i jedwabnych – zabytki sztuki wschodniej, książki rękopiśmienne i drukowane na pergaminie i papierze, druki ulotne, zapisy nutowe, atlasy, plany, globusy, dokumenty papierowe i pergaminowe, pieczęcie woskowe i ołowiane, tabliczki woskowe, oprawy książek, kurdybany, skórzane obicia mebli, zabytkowe siodła i rzędy końskie, skórzane zabytki archeologiczne.

Zakład jest jedyną w Polsce uniwersytecką placówką badawczą i dydaktyczną prowadzącą badania w dziedzinie konserwacji dzieł sztuki na podłożu papierowym i skórze oraz biodegradacji i dezynfekcji zabytków. W skład jego wchodzą następujące laboratoria i pracownie:

• Pracownia Konserwacji Zabytków na Podłożu Papierowym (grafiki czarno-białe i kolorowe, akwarele, pastele, rysunki, oleodruki, plakaty, atlasy, plany, globusy, druki ulotne, zapisy nutowe)
• Pracownia Konserwacji Zabytków Archiwalnych (dokumenty papierowe i pergaminowe, pieczęcie woskowe i ołowiane, tabliczki woskowe)
• Pracownia Konserwacji Książek Rękopiśmiennych i Drukowanych
• Pracownia Introligatorstwa Artystycznego
• Pracownia Konserwacji Kurdybanów, Skóry Archeologicznej oraz innych zabytków skórzanych (skórzane obicia mebli, zabytkowe siodła i rzędy końskie, skórzane obleczenia książek)
• Laboratorium Mikrobiologii, Biodeterioracji i Dezynfekcji
• oraz istniejąca od 2002 roku w strukturze Instytutu Pracownia Badań i Konserwacji Dzieł Sztuki Orientu.